Betoverend Bolivia

Geisers, rotsformaties, gekleurde meren, gortdroge woestijnen en een enorme zoutvlakte: een tocht door het zuidwesten van Bolivia is verschrikkelijk mooi. Aan de start komen kostte wat meer moeite.

Zondag 14 januari, vroeg in de morgen, stapten wij een natte grens tussen Argentinië en Bolivia over. Goed, het was even wachten bij de douane, waardoor het even rennen was naar de bus, waarna die bus natte stoelen bleek te hebben omdat ie lekte, maar toch, we waren vrij snel op weg naar Tupiza. En in Tupiza stond meteen een bus naar Uyuni te wachten. Daar moesten we heen voor de toer die ons was aangeraden. Daar zouden we diezelfde avond nog aankomen. Dachten we.

Drie rivieren

Want de nacht van zondag op maandag brachten we door in diezelfde bus, stilstaand even buiten het voormalig mijnwerkersdorp Atocha. De chauffeur wilde niet verder omdat het water in drie rivieren verderop te hoog was komen staan. En daar moesten wij doorheen (je leest het goed, niet overheen, maar dóórheen). Eerder had onze chauffeur – verder overigens best eens sympathieke vent – al prachtig gestunt door zich volkomen voorspelbaar harstikke vast te rijden op een 45-graden-helling, om vervolgens verbaasd achterom uit het raam te kijken: hoe kan dat nou?

Voor de maandagochtend gaf dezelfde goede man twee opties: als het droog bleef gingen we het er alsnog op wagen, zou er teveel vallen, dan werd het verplicht terugkeren naar Tupiza. Van de ongeveer honderd keer die we die nacht wakker werden in onze harde busstoelen, hoorden we 95 keer de regen op het dak kletteren.

En toch haalden we die maandag Uyuni. Om zes uur ´s ochtends stonden wij (chauffeur, bijrijdster en alle passagiers) de weg te repareren met keien en zand. Een uur later waren we vertrokken. Er volgde een dag van te voet door rivieren waden (de bus volgde dan leeg als het water wat was gezakt), met z´n allen ons voertuig aanduwen als dat weer eens vastliep in mul zand of dikke klei en tot slot met passagiers en al door een snelstromende, buiten zijn oevers getreden rivier, onder het motto ´allemaal aan de rechterkant staan, dan redden we het misschien´. We redden het. Groot gejuich barstte los toen die laatste hindernis was genomen.

De dagen die volgden vergoedden het afzien volkomen. Nog nooit zagen we zoveel nieuwe landschappen binnen zo´n korte tijd. Dat deden we allemaal vanuit een Toyota Landcruiser, een vierwielaangedreven, jeepachtig ding, waarmee je vrij comfortabel over allerlei onwillige ondergrond rijdt. In die auto: wij, twee Argentijnse meiden, een Engelse, een Zweedse van Chinese afkomst en onze chauffeur/gids/kok die nog echt José heette ook.

De eindeloze spiegel

Dag 1 begon nog niet eens heel spectaculair met een blik op het met verroeste locomotieven volstaande treinkerkhof van Uyuni. Daar zagen we verbeeld hoe Zuid-Amerika met treinen omgaat: niet. Overal ligt spoor en het wordt zelden gebruikt. (Tupiza-Uyuni rijdt tweemaal per week en zit altijd dagen tevoren vol).

Vervolgens reden we op en over de grootste zoutvlakte ter wereld, Salar de Uyuni. In droge tijden is het er spierwit als een sneeuwlandschap, nu stond er een klein laagje water op, waardoor we over een eindeloze spiegel reden. De wolken waren boven en onder ons. De natuur speelt hier met je zintuigen. Soms zie je niet goed waar de horizon loopt en lijken bergen onderaan smal te beginnen. Loop je door het lauwwarme waterlaagje, dan zie en voel je het zout onder je voeten. Het zout vormt vijf-, zes- en zevenhoekige vlakken op de bodem. Alles is vreemd. Het is er geweldig.

Rotsen, woestijn en meren

Dag 2 zorgde ook voor vreemde verschijnselen. De rotsformaties die we in de ochtend zagen bijvoorbeeld, in een canyonachtig landschap. Erosie zorgde er in de loop der eeuwen voor dat de grijs-rood-bruine stenen prachtige vormen hebben gekregen. We herkenden er onder andere een condor, twee reptielen en een schildpad in. Het is er stil en de achtergrond bestaat uit besneeuwde bergtoppen.

Een paar uur later was onze omgeving weer heel anders. Verschillende meren blijken de leefomgeving van honderden flamingo´s. Ze lichten rose-wit op, door de zon, boven het lichtblauwe water. ´s Avonds verblijven we bij het Laguna Colorado, dat zijn naam niet voor niets heeft. ´s Morgens is het kleurloos, maar in de loop van de dag wordt het wateroppervlak steeds roder. De wind schijnt iets met micro-organismen te doen. Delen van het meer blijven diep donkerblauw. De flamingo´s, ook daar, steken er fel bij af.

Tussendoor waren we ook nog eens door een op 4500 meter hoogte gelegen woestijn gereden. Roodbruin grofkorrelig zand en dito stenen liggen er. En plots waren ook daar de meest vreemd gevormde rotsen. De beroemdste is een stenen boom. De natuur heeft weer voor kunstenaartje gespeeld.

De pruttelende aarde

Vroeg opstaan was het op dag 3: om vijf uur ging de wekker al. Nodig om met zonsopkomst bij de geisers van Sol de Mañana te staan. Daar blijkt dat de aarde niet is gestopt met roken. Tientallen grote en kleine wolken ontnappen uit minieme gaatjes en metersbrede kraters. De modder pruttelt, spettert soms. De felste geisers maken het geluid van een enorme gasbrander. Soms komt er onverwacht een pluimpje uit de bodem bij je voeten: daar ontstaat een nieuwe. De grond glinstert van de opkomende zon, de lucht is zwaar van zwavel en het is godsgruwelijk mooi.

Een thermaal badje, vast goed voor van alles en nog wat maar vooral erg ontspannend, en nog een stop bij een groen meer (door oxiderend koper en giftig arsenicum in het water, legt José uit; vandaar dat er geen flamingo´s instaan) en de trip zit erop. Een busje brengt ons weer over een grens, die met Chili. Woestijndorp San Pedro de Atacama is onze finish. Dank aan Peter, Mieke, Erwin (indirect) en iedereen onderweg die deze trip heeft aanbevolen. Dat doen wij vanaf nu ook bij iedereen.

Vlaggetje

Waarom dat vlaggetje van Peru bij een stuk over Bolivia? Omdat we daar inmiddels zijn. Via San Pedro de Atacama (leuke plaats, ook nog zonsondergang gekeken in een gebied dat terecht de naam ´maanvallei´ draagt) en Arica (badplaats in noord-Chili) zijn we naar Arequipa gereisd.

Dat is een mooie stad, veel koloniale gebouwen, een prachtig centraal plein en een schitterend oud klooster. Dinsdag en woensdag hebben we vanuit hier een uitstapje gemaakt naar de Colca Canyon, waar we van dichtbij condors hebben zien vliegen.

Vanavond (donderdag) vertrekken we naar Cuzco. Dit weekend bezoeken we vanuit die plaats de Incaresten van Machu Picchu. Daarover dus later meer.